co to jest elektrostymulacja logopedyczna | rodzaje prądów i przygotowanie do zabiegu | sposoby wykonywania zabiegów | wskazania do stosowania elektrostymulacji | przeciwwskazania | informacje dla lekarza prowadzącego
Na czym polega elektrostymulacja logopedyczna?
Definicja elektrostymulacji logopedycznej
Elektrostymulacja logopedyczna wykorzystuje prąd impulsowy o niskiej częstotliwości w celu stymulacji nerwów (TENS) i mięśni (EMS). Są to te same prądy, które stosują fizjoterapeuci (fizjoterapeuci stosują także inne prądy, które w logopedii w tym momencie nie znajdują zastosowania), natomiast w logopedii są stosowane w okolicy głowy i szyi z zastosowaniem specjalnych elektrod labilnych, punkowych lub żelowych.
Jakie rodzaje prądów stosuje logopeda w zabiegach elektrostymulacji?
- Elektrostymulacja logopedyczna prądami TENS to przezskórna metoda powodująca pobudzenie nerwowe w okolicy orofacjalnej, regulująca czucie i stymulująca nerwy do przekazywania impulsów do mięśni.
- Elektrostymulacja logopedyczna prądami EMS działają na m.in. rozbudowę i wzmocnienie mięśni, pobudzenie krążenia stymulowanej strefy i zapobieganie zanikania mięśni.
Jak przygotować się do zabiegu?
Przed zabiegiem elektrostymulacji logopedycznej należy:
- Zmyć makijaż w obrębie strefy pracy;
- Zdjąć metalowe elementy (biżuterię, okulary);
- Zgolić zarost (w miejscach poddawanych elektrostymulacji);
- Upewnić się, że nie istnieją przeciwwskazania do elektrostymulacji
W jaki sposób wykonywane są zabiegi elektrostymulacji logopedycznej?
Zabiegi mogą być wykonywane za pomocą elektrody labilnej zakończonej małymi lub dużymi okrągłymi kulkami w zabiegu stymulacji dwuelektrodowej, elektrodą punktową w elektrostymulacji elektrodą czynną, elektrodami żelowymi przyklejanymi w punktach motorycznych lub rękawicą.
Zabiegi wykonywane są zarówno na zewnątrz, jak i wewnątrz jamy ustnej, w zależności od potrzeb dla danego zabiegu. Rodzaj elektrody, parametry, intensywność pracy dostosowane są każdorazowo do dysfunkcji i możliwości Pacjenta.
Elektrostymulacja logopedyczna jest zabiegiem intensywnym, można ją porównać do wyjścia na siłownię dla naszego ciała. Czas jednego zabiegu to od kilkunastu do kilkudziesięciu minut – wszystko zależy od Pacjenta i tego, co chcemy osiągnąć dzięki zabiegom. Dobrym uzupełnieniem elektrostymulacji logopedycznej często okazuje się taping logopedyczny, który działa słabiej, ale dłużej, ponieważ działa przez cały czas klejenia (czyli przez kilka dni 24h). Jest też dobrą alternatywą, jeżeli elektrostymulacja jest przeciwwskazana.
W jakich chorobach/stanach zaleca się stosowanie zabiegów elektrostymulacji logopedycznej TENS/EMS?
- Udar mózgu
- Zaburzenia/osłabienie czucia w obrębie jamy ustnej
- Osłabiona ruchomość narządów artykulacyjnych (najczęściej języka, warg, podniebienia miękkiego)
- Brak możliwości ruchu języka, warg, podniebienna miękkiego
- Apraksja mowy,
- Dyzartria,
- Zaburzenia połykania, dysfagia,
- Zaburzenia fonacji,
- Opadający kącik,
- Słaba pionizacja języka (ruch ku górze),
- Nieprawidłowa artykulacja
- Mowa nosowa,
- Chrypka,
- Zaburzenia regulacji przetwarzania sensorycznego,
- Porażenie nerwów,
- Zaburzenia napięcia mięśniowego,
- Bruksizm.
Przeciwwskazania do elektrostymulacji logopedycznej
Przeciwwskazania do zabiegu elektrostymulacji lub stany, w których wymaga jest zgoda lekarza prowadzącego:
- Wszczepione urządzenia elektroniczne – wymagana zgoda lekarza prowadzącego*;
- Aktywna choroba nowotworowa tzn. w trakcie leczenia lub w trakcie diagnostyki. Po okresie wyleczenia w stanie stabilnym – wymagana zgoda lekarza prowadzącego*;
- Epilepsja – wymagana zgoda lekarza prowadzącego*;
- Nieustabilizowane choroby krążenia – wymagana zgoda lekarza prowadzącego*;
- Zastawka odprowadzająca płyn mózgowo-rdzeniowy;
- Niezagojone rany w obrębie przyłożenia elektrod – zabieg należy przełożyć do czasu zagojenia rany;
- Ciąża;
- Gorączka w dniu zabiegu;
- Inne, niepokojące stany i choroby, szczególnie w okolicy głowy i szyi, choroby przewlekłe – wymagana zgoda lekarza prowadzącego*.
*Wymagana zgoda lekarza prowadzącego oznacza, ze zabieg nie jest zabroniony, natomiast ze względu na złożoność stanu Pacjenta wymagana jest dodatkowa konsultacja z lekarzem w celu upewnienia się, że w konkretnym stanie Pacjenta na 100% nie ma przeciwwskazań do zabiegu.
Elektrostymulacja logopedyczna jest zabiegiem na ogół bezpiecznym i w większości przypadków może być stosowana. Żeby uniknąć niepotrzebnego stresu, w razie wątpliwości, skomplikowanej choroby czy przewlekłego leczenia (patrz lista wyżej) – skonsultuj się wcześniej ze swoim lekarzem prowadzącym i dopytaj, czy istnieją przeciwwskazania do zabiegu elektrostymulacji logopedycznej TENS/EMS lub zapytaj o ewentualne wyłączenia (dotyczące obszaru pracy lub ograniczenia parametrów).
Informacje dla lekarza prowadzącego, jeśli wymagana jest zgoda na zabiegi
Poniżej zamieszczam informacje dotyczące sprzętu, na którym pracujemy, które należy podać lekarzowi:
Elektrostymulacja logopedyczna wykorzystująca prądy niskiej częstotliwości TENS/EMS z zastosowaniem aparatu marki Ecostim ECO54, o parametrach:
- Częstotliwość prądów: 1-150 Hz
- Moc max 112 mA
- Szerokość/czas impulsu 50-400 µs
